25 Aralık 2007 Salı

ORMANA EVLERİ'NE ÖZGÜN AHŞAP İŞLEMELER

Yüklük dediğimiz bölüm ve üstü(musandıra)
Davlumbazlı Ocak denilen bölüm (aşağı kısımda)



21 Aralık 2007 Cuma

ESKİ BİR ORMANA EVİ'Nİ TANIYALIM

Eski bir Ormana Evi nasıl ve ne tür bir malzeme ile yapılır,hangi mekanlar nasıl kullanılır ne ad alır özetlemeye çalışalım..


Doğanın çetin şartlarına yüzlerce yıl direnç gösterebilen eski Ormana Evleri ,yapı sahibinin ekonomik durumuna göre 3-6-9 mt irtifada, yer ev denilen ve zeminden ibaret tek katlı, zemin ve üzeri olmak üzere 2 ve en çok 3 katlı olarak inşa edilir.3 katlı evler bir veya birkaçı geçmez ve köyün zenginlerine ait olur.Bunlara konak da denir.


Bu yapılar yüzlerce yıl evvel Ermeni, Rum, sonralarıda Türk ustalar tarafından yapılageldiği bilinir.Yapılarda zaten olmayan harç kullanılmaz.Büyüklüğüne göre evin dış ve bölme duvarları 50-60 santimden az olmayan, kuru duvar dedikleri harçsız taş duvar olarak örülür.Her 50-60 cm. yükseklikte duvarın üzerine ve duvarboyunca her iki tarafına 7x7 - 8x8 ebadında hatıl dedikleri latalar uzatılır, bu latalar, aynı ebad'daki, pişduvan denilen kısa latalarla birbirine çakılarak bağlanır ve üzerine duvar devam eder.


Birinci kat döşeme seviyesinde, duvardan duvara en kısa mesafede mertek dedikleri genç ağaçlar uzatılır. Bu taban döşemesinden sonra taş duvar çatı seviyesine kadar devam eder.Çatılar genelikle beşikörtü'dür. Adına düver veya düğer dedikleri, bel kalınlığındaki ağaç, çatı omurgası olarak boylamasına duvardan duvara atılır ve iki tarafından yan duvarlara doğru mertekler uzatılıp çakılır.Konulacak dam örtüsüne göre, merteklerin üzeri pardı denilen kalın geniş çıta aralıklı olarak veya geniş tahtalar aralıksız çakılır ve çatı örtülür.

Böylece hiç harç kullanılmadan duvarlar örülmüş ve çatı örtülmüştür.Bundan sonra sıra sıva ve ahşap işlerine gelir. Duvarların iç yüzeyleri, içine saman katılmış çamurla toprak sıva olarak sıvanır. Dışyüzeyler çoğunlukla sıvasızdır. İsteyen, sakar sıva dedikleri bir nevi derz gibi kireçli harçla sıvar.

Bundan sonra merdiven, döşeme, tavan, kapı, pencere şahnişir, dolap, yüklük, davlumbaz, raf gibi ahşap işleri tamamlanır.Ahşap işlemelerinde ustaların hünerleri dile gelir ve konuşur.Evler devamlı nefes alır, serin ve sağlıklıdır,depreme dayanır.Ahşaplar genellikle yörede iyi bilinen ve adına katran dedikleri, iğneuçlu çam kerestesidir.Hiçbir koruma önlemi almaksızın,çürümeden yüzlerce yıl dayanır.Sökülerek yapıdan yapıya kullanıldığı çoktur.Evler, büyüklüğüne göre 2 veya 4 gözlü (odalı),uzun ve geniş köşklü (sofalı), ahşap direkler üzerinde ahşap ayazlıklı(teraslı)dır. Abdestlik(tuvalet) ayazlıkta bulunur. Köşk'te ve her odada davlumbazlı ocak vardır.Köşk'ün veya ayazlığın uygun bir bölümü aşlık (mutfak) olarak tertiplenir.Odalardan biri kiler olarak da kullanılır. İçmekanlarda ahşapla işlenmiş yüklük, gusülhane ,dolap, dolapüstü, odunluk, çıralık, yuvacık, kapıarası, raf, musandıra gibi isimlerle adlandırılan irili ufaklı kullanım bölümleri olur.
Evin giriş kapısı, borta kapısı denen geniş iki kanatlı ve yüksektir.Girişteki uzun ve geniş mekana evöğün veya ahıraltı denir.Odaların altında kalan evöğünden işlenen bölmelerden biri samanlık diğerleri ahır olarak kullanılır. Bahçesi geniş olan evlerde ahır dışarı alınabilir.








1 Aralık 2007 Cumartesi






Bir Sonbahar Mevsiminde bağ arasında yürüyüş yapmak istermisiniz?Yanıtınız evet ise;


O zaman Ormana'ya bekleriz..


Fazla geniş olmayan bağarası yolları, iki taraftan, üzeri çalı, çitle örtülü, yüzyılları anlatan yosunlu taş duvarları ve üzerine eğilen ağaçları ile yeşil bir kemerden geçercesine antik, keyifli ve o derecede romantiktir:))